سی تی انژیوگرافی قلبی (CARDIAC CT ANGIOGRAPHY )
سی تی آنژیوگرافی کرونری چیست؟
به‌خاطر برخی عوارض و مشکلات آنژیوگرافی تهاجمی وهمچین ترس و نگرانی‌هایی که برخی بیماران از انجام آنژیوگرافی داشتند پزشکان تلاش کردند تا روشهای دیگری را ابدا کنند که برای بیماران مقبول‌تر و راحت‌تر باشد. سی تی آنژیوگرافی قلبی روشی جدید و نوپا وفعلا فقط روشی تشخیصی (بدون امکان مداخله درمانی) برای بررسی شریان های مختلف از جمله کرونری قلب بدون نیاز به آنژیوگرافی تهاجمی قلبی با کاتتریسم شریانی (روش معمول فعلی) است . در این روش با استفاده از اشعه X با تکنیک سی تی اسکن با فن‌آوری Multi-slice و تزریق ماده حاجب ، الگوی جریان خون در شریانهای قلبی تصویر برداری میشود. امواج اشعه X از یک تیوپ چرخشی برای درست کردن تصاویر با برش مقطعی باریک ساطع شده، سپس تصاویر بدست آمده با کمک نرم افزار پیشرفتهای تحلیل کامپیوتری و مجددا بازسازی سه بعدی شده و به صورت تصویر سه بعدی ناحیه مورد نظر نمایش داده می‌شوند. این تصویربرداری چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد و اطلاعات بسیار مفیدی درباره آناتومی و وضعیت ساختمانهای داخلی قلب، آنومالی‌های مادرزادی و نیز عروق قلب به دست می‌دهد.
فعلا آنژیوگرافی و سیتی آنژیوگرافی کاربرد های مجزا و مشخص داشته و نمی‌توانند بجای هم استفاده شوند
در مقایسه با روش آنژیوگرافی معمول ، که با قرار دادن کا تتر شریانی از طریق شریان فمورال (در کشاله ران ) درآئورت و در ورودی شریانهای قلبی و تزریق ماده کنتراست (حاجب) به درون عروق کرونری انجام می شود، سی تی آنژیوگرافی قلبی (CTA) کمتر تهاجمی بوده و روش راحتری برای بیمار است. در این روش تصویربرداری، هیچ کاتتری به عروق بزرگ بیمار وارد نمی‌شود و ماده کنتراست (حاجب) با پمپ مخصوص از طریق آنژیوکت (همان کاتتر کوچک که سرم تزریق می شود) به داخل سیاهرگهای محیطی کوچک (معمولا دست) تزریق میشود. در این روش بیمارهیچ دردی را حس نمی کند و فقط برخی اوقات در طول تزریق ماده حاجب بیمار احساس گرم شدن بدن به بیمار دست می‌دهد. بعد از اتمام آزمون، نیاز به بستری نبوده و بیمار می تواند به منزل مراجعه کند وبه فعالیت های روزمره خود برگردد.
البته این روش تصویربرداری هم بدون مشکل نیست. به‌طور مثال اگر سرعت ضربان قلب زیاد باشد در تصویربرداری تداخل ایجاد کند و احتمال خطا در گزارش وجود دارد (باز سازی سه بعدی آن بعدا مشکل می شود چون تعدادتصاویر در طی یک سیکل قلب کم است) بنابراین معمولا تکنسین مربوطه تصویربرداری نمی کند که گاهی موجب رنجش خاطر بیمار می شود. بهتر است در این مورد قبلا با پزشک خود یا مرکز تصویر برداری هماهنگ بوده در صورت نیاز قبلا یک دوز داروی بیشتر کنترل کننده ضربان قلب مصرف کنید
از طرف دیگر هزینه این تصویربرداری بسیار بالاست.
از همه مهم‌تر این که این روش فقط یک روش تشخیصی است و هنوز خیلی دقیق نبوده(یعنی دربرخی بیماران ممکن است ، انسداد های کوچک عروق کرونر قلبی توسط سی تی آنژیوگرافی تشخیص داده نشود و بلعکس دربرخی بیماران بویژه بیمارانی که بعلت بیماری زمینه ای، عروق کلسیفیه دارند نیز جواب مثبت به دست آمده در سی تی آنژیوگرافی غیرواقعی باشد.). همچنین درسی تی آنژیوگرافی امکان مداخلات درمانی آنژیوپلاستی مقدور نمی باشد پس در نظر داشته باشید که گاهی‌اوقات علی‌رغم این تصویربرداری(سی تی آنژیوگرافی) باز هم برای تصمیم‌گیری نهایی (تشخیصی) یا در صورت نیاز به درمان انژیوپلاستی و بالونینگ یا استنت گذاری ، به آنژیوگرافی معمول قلب نیاز پیدا میشود.
در حال حاضر مهم‌ترین و بیشترین استفاده‌ای که سی تی آنژیوگرافی دارد، رد بیماری کرونری مهم در برخی افراد کم خطر از نظر درگیری کرونری است که در صورت داشتن سی تی آنژیوگرافی طبیعی آنها را از دیگر اقدامات تشخیصی و درمانی تهاجمی (یعنی آنژیوگرافی معمول) بی نیاز میکند و می‌توانند به راحتی مرخص شوند. (این بیماران توسط پزشک با توجه به شرح حال و معاینه و عوامل خطر بیماری قلبی عروقی با تعیین ریسک مشخص و در صورت ریسک کم کاندید سی تی آنژیوگرافی می شوند).
همچنینی با توجه به امکان انجام سریع ، گاهی در بیماری که با درد قفسه سینه به اورژانس مراجعه میکند و تشخیص دقیق بین سه عامل مهم درد قفسه سینه، یعنی آمبولی ریه، دایسکشن آئورت و تنگی عروق کرونر ممکن نیست می توان با انجام یک سی تی آنژیوگرافی سه عامل مهم درد قفسه سینه (که درمان متفاوتی دارند)، را از یکدیگر افتراق داد .
سایر موارد استفاده از CTA عبارت است از:
لازم به توضیح است که سی تی آنژیوگرافی تنها محدود به عروق کرونر نیست بلکه بررسی عروق مغزی ، سر و گردن (در سکته مغزی یا برخی سنکوپ ها و …)، ریوی (در شک به آمبولی ریه)،شریانهای کلیوی (در نارسایی کلیه یا فشارخون بالا با شک به تنگی شریان کلیه)، شریانهای اندامی(در بیماری عروق محیی یا آمبولی اندام) و… به راحتی با دقت بالا توسط این دستگاه انجام میشود.
سایر موارد:
تشخیص و بررسی دقیق وجود یا عدم وجود پلاکهای کلسیم و موقعیت آنها در مسیر شریانهای کرونری قلب جهت تعیین ریسک بیماری عروق کرونری (به تنهایی در موارد تحقیقاتی انجام می شود ولی در تمام موارد سی تی آنژیوگرافی تشخیصی نیز بطور معمول تعیین می شود).
برای موارد پیگیری بیماران در صورت تکرار علام بعد از بای‌پس عروق کرونری( CABG).
برای تعیین آناتومی و مسیر عروق اصلی در اختلالات مادرزادی عروق کرونری یا ریوی و…
بررسی اتساع (آنوریسم) یا تنگی (کواکتاسیون) آئورت و عروق بزرگ دیگر
مشخص کردن اتساع (آنوریسم) یا انسداد وعروق مغزی و شریانهای کاروتید
معایب CTA:
ریسک واکنش آلرژی (حساسیت) نسبت به ماده حاجب (کنتراست) وجود دارد،
احتمال نارسایی کلیه در اثر ماده کنتراست : بویژه برای بیمارانی که دارای بیماری خفیف کلیوی و یا دیابت هستند، چرا که ماده کنتراست(حاجب) به عملکرد کلیه‌ها صدمه می‌زند و ممکن است حتی نیاز به دیالیز پیش آید.
خطرات ناشی از تابش اشعه X (دربیماران جوان بویژه خانم ها باید نسبت سود به زیان این خطر مد نظر پزشک و بیمار باشد)
عدم امکان انجام مداخلات درمانی (آنژیوپلاستی) همزمان. (فقط روش تشخیصی است).
محدودیت‌های CTA:
در طول پروسه CTA لازم است ضربان قلب بیمار حدود ۶۰ در دقیقه و منظم (سینوسی)بوده و بیمار بی حرکت بماند.اگر بیمار در طول CTA حرکت کند یا اگر ریتم قلب سینوسی و منظم نباشد یا ضربان قلب بالا تر از ۶۰ – ۷۰ در دقیقه باشد، تصاویر CTA ممکن است، تیره و کدر شود و امکان بازسازی سه بعدی مقدور نباشد . همچنین رگهای خونی به شدت آهکی (کلسیفیه) شده (که در بیماران مسن و نیز دیابتی و نارسایی مزمن کلیه یا دیالیزی زیاد دیده می شود) ، ممکن است سبب ایجاد تصاویر شبیه انسداد عروقی شود که تفسیر کردن آنها مشکل است.
هر جند آنژیوگرافی و سیتی آنژیو هر دو برای تشخیص گرفتگی عروق کرونر قلب استفاده میشود، اما سیتی آنژیو باید در بیمارانی که احتمال گرفتگی عروق قلبی آنها کم بوده و با روش های غیر تهاجمی مثل تست ورزش یا اسکن قلبی نمی توان در آنها به تشخیص مناسب رسید، استفاده شود.در صورت بالا بودن امکان گرفتگی عروق قلبی، اگر پزشکتان به اصرار شما و عدم پذیرش آنژیوگرافی (که امروزه برخی بیماران درخواست می کنند) برای شما در مرحله اولیه «سیتی آنژیوگرافی» تجویز کنند، بیمار پس از سی تی آنژیوگرافی با احتمال بالاتری (درصد بیشتری از بیماران) دوباره مجبور است آنژیو گرافی کند وعلاوه بر هزینه‌های دو چندان سایر عوارض مثل عوارض اشعه X و … را نیز متحمل خواهد شد.
آنژیوگرافی و سیتی آنژیو نمی‌توانند جای هم را بگیرند
تصمیم‌گیری در این خصوص با مطالعه این متن امکان پذیر نبوده و نیاز به مشورت با پزشک متخصص قلب و عروق دارد. و خواندن متون اینترنتی ، نمی تواند راهنمای مناسبی برای انتخاب روش تشخیصی برای شما باشد.
بهمن ۱۳, ۱۳۹۱ در t ۱۹:۵۱ ·
با سلام و تشکر من حدود یازده سال قبل عمل بای پس کرونر انجام دادهام و فعلا هم مشکلی از نظر قلب ندارم و فقط اسپیرین و ایندورال و اتورواستاتین مصرف میکنم ایا برای بررسی وضعیت عروقی قلبم سیتی انزیو مناسب است در ضمن من پزشک هستم و ساکن کرمانشاه و طبعا باید به تهران بیایم ایا برلیم پاسخگو خواهد بود؟با تشکر
بهمن ۱۴, ۱۳۹۱ در t ۱۵:۲۵ ·
همکار محترم سلام
سی تی آنژیوگرافی فقط برای تشخیص آناتومی کرونر و عروق پیوندی است و کاربرد دیگری ندارد .
اگر درد سینه و علائم نارسایی ندارید کمکی نمی کند. و با توجه به Overdiagnosis ناشی از کلسیفیکاسیون قدیمی عروق موجب استرس شما خواهد شد.
یک تست ورزش می تواند کمک بیشتری کرده و نگرانی شا را هم رفع کند. http://galb.ir/archives/185
اسفند ۱۹, ۱۳۹۱ در t ۲۳:۲۲ ·
با عرض سلام و تشکر بابت سایت بسیار مفید شما و ارایه ی اطلاعات سودمند و کاربردی
از محضر شما استاد گرانقدر سوالی داشتم:
اینجانب آقایی ۴۰ ساله و کاندیدای عمل جراحی تعویض دریچه ی آئورت به خاطر نارسایی شدید در اثر تب رماتیسمی دوران نوجوانی هستم. در حال حاضر پزشک جراح اینجانب، آنژیوگرافی را تجویز نموده است. لازم به ذکر است که اینجانب به پرکاری تیروید نیز مبتلا هستم که با مصرف متی مازول تحت کنترل است و پزشک فوق تخصص غدد هم انجام آنژیو را بلامانع دانسته اند. ولی از آنجایی که ماده حاجب آنژیو خودش باعث پرکاری تیروئید میشود و عامل ریسکی محسوب می شود، شما استاد ارجمند کدامیک ( آنژیوگرافی یا سی تی آنژیو ) را در مورد من ترجیح می دهید؟
لازم به ذکر است که من نه اهل سیگار، نه مواد الکلی و نه مبتلا به قند و دیابت می باشم. و در حال حاضر هم هیچگونه علایم بالینی مثل تنگی نفس و … ندارم، ولی برای جلوگیری از بزرگ شدن سایز قلب باید جراحی کنم.
با سپاس و قدردانی بسیار
فروردین ۳۱, ۱۳۹۲ در t ۲۰:۲۴ ·
سلام
آنژیوگرافی و سی تی آنژیو ، هر دو با ماده حاجب انجام می شود.
بر اساس اندیکاسیون ، انتخاب و اقدام شود
تیر ۲۶, ۱۳۹۲ در t ۱۴:۳۹ ·
با سلام.
پدرم ۵۹ ساله است و و ۱۸سال پیش جراحی باز انجام داده است و ۸سال پیش قصد انجام عمل آنزیو را داشت که با مخالفت پزشکان رو به رو شد. و جدیدا دچار درد در ناحیه قفسه سینه و تنگی نفس در هنگام راه رفتن و حرکت شده است و در بخش سی سی یو بستری شد نظر پزشکان بر این بوده است که عمل سی تی انزیو را انجام دهد میخواستم بدانم با وجود عوارضی که این عمل در پی دارد ایا شما انجام انرا صلاح میدانید یا نه؟ و ایا احتمال استفاده از بالن هم ود دارد؟ و خطر احتمالی برای ایشان با و جود شرایط جراحی بازشان چقدر است؟
مرداد ۷, ۱۳۹۲ در t ۱۱:۱۷ ·
سلام
در صورت عملکرد نرمال کلیوی ( بدلیل استفاده از ماده حاجب با سمیت کلیوی ) سی تی آنژیوگرافی ضرر خاصی ندارد ولی فقط روش تشخیصی است و نقش درمانی ندارد. در افراد با احتمال متوسط انسداد عروق قلب کاربرد دارد.
در پدر شما با علائم فوق به نظر آنژیوگرافی بهتر بوده و می تواند ضمن نشان دادن بهتر انسداد احتمالی ، همزمان امکان درمان اینترونشن PCI را نیز فراهم می آورد . آنژیوگرافی نیز بعد جراحی باز قلبی بلامانع است.
مرداد ۱۶, ۱۳۹۲ در t ۲۳:۱۷ ·
مادرم تازه مراحل برق سرطان سینه را گذرانده وبه مشکل بسته شدن رگ قلبش که چند سال پیش انژیو کرده دچار شده.
دکتر معلالجش سی تی اسکن براش تجویز کرده.میخوام راهنمایم کنید لطفلا.
مرداد ۱۹, ۱۳۹۲ در t ۱۹:۵۹ ·
سلام
توضیحات متن کامل است.
نکته مبهم ؟؟
مرداد ۳۰, ۱۳۹۲ در t ۰۷:۵۰ ·
با سلام من ۵۵ ساله هستم و از انجائیکه کلسترول بالا داشتم و خواهر و برادرانم استنت دارند و هنگام راه رفتن نفس نفس میزنم به پزشک مراجعه کردم یک پزشک تست استرس و دیگری سیتی انژیو را تجویز کردند چون پزشک دومی گفتند تست استرس دقیق نیست وچون بدلیل زانو درد نمیتونم تست ورزش دهم اینها را پیشنهاد دادند حالا با مطالعه راجع به سیتی کمی نگران شدم و نمیدانم چه کنم لطفا من را راهنمایی فرمائید ضمنا از لحاظ مشکل سرطان سینه ریسک بالا دارم و برای سایر موارد تا حالا چند بار سیتی انجام داده ام . با تشکر فراوان
شهریور ۱۱, ۱۳۹۲ در t ۲۳:۵۴ ·
سلام
استرس تست ارجح است. اگر می توانید تست ورزش و در غیر اینصورت از استرس اکوکاردیوگرافی یا اسکن هسته ای قلب استفاده کنید.
اگر این موارد مثبت بود نوبت بررسی تصویری است که بر اساس ریسک بیمار، سی تی آنژیو یا آنژیوگرافی انتخاب می شود.
مهر ۲۰, ۱۳۹۲ در t ۱۶:۳۱ ·
با عرض دب و احترام
برادرم ۳۶ ساله است و بدلیل درد شدیدی که در قفسه سینه اش احساس میکرد ۳ روز در بیمارستان بستری شد و پزشکان در شهرستان تشخیص دادن دریچه آیورتش گشاد است و باید تحت عمل جراحی قرار گیرد! پزشک فوق تخصص در تهران تشخیص دادن که دریچه گشاد نیست بلکه مادرزادی دوتایی است به جای ۳تایی بودن!!!و مشکل خاصی نیست و از استرس دور باشد و باید سالانه اکو انجام دهد..البته برادرم علاوه بر اکو، اکو مری و سی تی هم انجام داده ..حال میخواهم بدانم تشخیص شما چیست؟ آیامن و سایر برادران هم باید چکاب کنیم(چون مادرزادی بوده) ؟؟؟
بهمن ۲۰, ۱۳۹۲ در t ۱۶:۱۰ ·
سلام. خسته نباشید. میشه لطفا منو راهنمایی کنید.
حدود ۹ ماه هست که در برخی مواقع کبودی، درد و خواب رفتگی دست راست رو دارم. پس از معاینات و انجام آزمایشات مختلف و مثبت بودن آزمایشات لوپوس (ولی نداشتن هیچ گونه از علائم لوپوس)، دکتر روماتولوژی گفتند به متخصص عروق مراجعه کنم چون ممکن است عروق دست راست من دچار انسداد، التهاب یا اسپاسم شده باشند و خود اینها میتواند به دلیل لوپوس سیستمیک باشد.
متخصص عروق به من گفتند باید سیتی آنژیو یا آنژیوگرافی کنم. از آنجایی که این کار فقط جنبه تشخیصی دارد و نه درمانی، ولی از طرف دیگر دقت سیتی آنژیو کمتر است، شما کدام را توصیه میکنید؟
بهمن ۲۰, ۱۳۹۲ در t ۲۱:۴۷ ·
سلام
فقط در صورت وجود علاءم بالینی انسداد عروق بزرگ می توان انتظار نتایج تشخیصی را داشت.
سی تی آنژیو برای تشخیص و رد انسداد بسیار کمک کننده بوده و راحت تر است
تیر ۴, ۱۳۹۳ در t ۲۳:۳۱ ·
سلام من ۳۸ سال دارم و گاهی اوقات در ناحیه سینه احساس درد میکنم البته خیلی وقتها احساس استرس دارم حدود ۱ سال پیش تپش شدید داشتم که پس از یک دوره ازمایش و نصب هولتر معلوم شد از معده بوده و با قرص معده حل شد ولی چون مادرم در سن ۵۶ سالگی بای پس ۴ رگ انجام داده خیلی نگران هستم و همیشه فکر میکنم من هم دچار گرفتگی رگ هستم برای ازمایش دقیق چه کنم با تشکر
آذر ۱۱, ۱۳۹۳ در t ۰۷:۴۹ ·
با سلام
پدر من ۷۳ ساله است و ۳ سال پیش به علت درد در قفسه سینه دکتر آنژیو گرافی را تجویز کردند و معلوم شد یکی از دریچه ها بسته است و عمل قلب بسته داشتند ولی پزشک مربوطه ایشان گفتند که چند دریچه دیگر نیز مشکوک هستند ، اما پدرم از همان موقع به علت تاثیر زیادی که آنژیو روی ایشان گذاشته از عمل قلب و همچنین هزینه های مربوطه یک هراس زیادی دارند ، تا جایی که الان هم که بعضی اوقات سینه شان درد میکند به سرما خوردگی ارتباط میدهند .. لطفا راهنمایی بفرمایید سی تی آنژیو برای پدرم مناسب است ؟ و اگر هست در کدام شهر ها هست و هزینه اون چقدر هست ؟ .. آیا بیمه تکمیلی هم هزینه ها رو میپذیرد ؟ ..
دی ۶, ۱۳۹۳ در t ۲۱:۳۳ ·
در صورت احتمال بالای انسداد یا تنگی عروق کرونری ، انژیوگرافی روش بهتری برای تشخیص قطعی و درمان محسوب می شود.
سی تی انژیوگرافی در افراد با احتمال کمتر انسداد یا تنگی عروق کرونری انجام می شود.
آبان ۲۵, ۱۳۹۵ در t ۱۸:۵۶ ·
با سلام من ۲۷ سال سن دارم در نوار قلبم تی اینورت دیده میشه و دکتر برام سیتی آنژوگرافی تجویز کرده از طرف دیگه دچار هلیکو باکتری هستم.سوال من اینه آیا اشعه سیتی آنژو برای جوانان خیلی ضرر داره و بعد از گرفتن سیتی آنژو ایرادی نداره قرصهایی که برای معدم تجویز شده بخورم.ممنون
آبان ۲۵, ۱۳۹۵ در t ۱۹:۵۲ ·
سلام
به هر حال اشعه زیادی دارد ولی در صورت اجبار بلامانع است. اگر ضروری نباشد بعنوان ررستکمیل یاچکا‍پ و… نباید انجام شود بوژه در جوانان