آپیکسابان
نام علمی: آپیکسابان
نام های تجاری (برند):
داروی آپیکسابان معمولا برای بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بدون دریچه قلب مصنوعی برای کاهش خطر لخته شدن خون و بروز سکته مغزی تجویز می‌شود. فیبریلاسیون نوع رایجی از ضربان قلب نامنظم و سریع است که احتمال تشکیل لخته را افزایش میدهد.
بدون صحبت با پزشک مصرف آپیکسابان را قطع نکنید، زیرا ممکن است بعد از قطع مصرف دارو هنوز هم در معرض خطر تشکیل لخته خون و سکته باشید. به همین دلیل پزشک ممکن است پس از قطع این دارو، داروی ضد انعقاد (رقیق‌کننده خون) دیگری برای جلوگیری از تشکیل لخته خون برای شما تجویز کند.
اشکال دارویی: این دارو به‌صورت قرص‌های ۲/۵ و ۵ میلی‌گرمی تولید می‌شود.
کاربرد
این دارو با رقیق کردن خون به واسطه مسدود کردن فاکتور Xa که میزان آنزیم ترومبین را در خون شما کاهش میدهد، به پیشگیری از تشکیل لخته خون در بدن کمک می‌کند. ترومبین ماده‌ای است که باعث می‌شود پلاکت‌ها در خون به یکدیگر بچسبند و لخته تشکیل شود.
علاوه بر بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، از این دارو برای پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در پاها) یا آمبولی ریوی (لخته شدن خون در ریه‌ها) پس از جراحی تعویض مفصل ران یا زانو و پیشگیری و درمان بروز ترومبوز ورید عمقی یا آمبولی ریوی در افراد با سابقه ابتلا به آن‌ها نیز استفاده می‌شود.
مقدار و روش مصرف
این دارو معمولاً دو بار در روز با غذا یا بدون آن مصرف می‌شود. حداقل دوز اول از آپیکسابان برای جلوگیری از لخته شدن خون پس از جراحی تعویض مفصل ران یا زانو باید ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از جراحی مصرف شود. معمولاً تا ۳۵ روز پس از جراحی تعویض مفصل ران و ۱۲ روز پس از جراحی تعویض مفصل زانو مصرف می‌شود. در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، این دارو برای کودکان زیر ۱۷ سال هنوز دوز ایمن و موثری ندارد، برای افراد میانسال ۱۸ تا ۷۹ سال دوز معمول ۵ میلی‌گرم است که دو بار در روز مصرف می‌شود و برای افراد مسن بالای ۸۰ سال اگر بیمار مشکلات کلیوی شدید یا وزن کمتر از ۶۰ کیلوگرم داشته باشد، پزشک ممکن است دوز ۵/۲ میلی‌گرم را تجویز کند.
موارد منع مصرف: داروی آپیکسابان می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا داروی های گیاهی که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشد.
داروهایی که مصرف آن‌ها با آپیکسابان توصیه نمی‌شود
داروهای ضد انعقاد خون یا ضد پلاکت مانند وارفارین، هپارین، آسپرین، کلوپیدوگرل، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن که می‌توانند با مصرف همزمان، خطر خونریزی داخلی را در شما افزایش دهند.
داروهای کتوکونازول، ایتراکونازول و ریتوناویر میزان اثر آپیکسابان را در بدن شما افزایش می‌دهند.
داروهای ریفامپین، کاربامازپین و فنی توئین میزان اثر آپیکسابان را در بدن شما کاهش میدهد.
بیماران با خونریزی داخلی و رقت خون یا کسانی که قصد جراحی دارند (از حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل)، نباید این دارو را مصرف کنند.
عوارض جانبی
از عوارض جانبی شایع آن می‌توان به خونریزی خفیف که ممکن است به‌صورت خون دماغ، کبودی بی‌دلیل، خونریزی بیشتر قاعدگی و خونریزی لثه هنگام مسواک زدن خود را نشان دهد، اشاره کرد.
اما عوارض جانبی شدید آن شامل خونریزی جدی، غیر منتظره و طولانی‌مدت است که با ادرار قرمز، صورتی یا قهوه‌ای یا مدفوع قرمز یا سیاه رنگ، سرفه خونی یا وجود لخته‌های خون در استفراغ، درد یا تورم غیر منتظره، سردرد، سرگیجه یا ضعف و لخته خون نخاعی یا اپیدورال (با علائم گزگز، بی‌حسی یا ضعف عضلانی به‌ویژه در پاها) خود را نشان میدهد و نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی دارد.
شرایط نگهداری
این دارو باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. همه داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
واحد آموزش سلامت
مرکز آموزشی درمانی و تحقیقاتی قلب و عروق شهید مدنی تبریز
